تمرین‌های درس 3 عربی دوازدهم تجربی و ریاضی

التمرین الأول: اُکتُب کَلِمَهً مُناسِبَهً للتَّوضیحاتِ التّالیهِ مِن کلماتِ المُعجَمِ.

(از واژگان واژه نامه واژه مناسبی را برای توضیحات زیر بنویسید.)

۱- جَعَلَهُ غَنیّاً لا حاجَهَ لَهُ. (او را بی نیاز ساخت که احتیاجی نداشته باشد.)  (أغنی)

۲- شَخصٌ یَکتُبُ مَقالاتٍ فِی الصُّحُفِ. (شخصی که در روزنامه ها مقالاتی می نویسد.)  (الصحفیّ)

۳- المَرحَلَهُ الدِّراسیَّهُ بَعدَ الاِبتدائیَّهِ. (مرحله تحصیلی پس از دبستان)  (الثانویّه)

۴- العالِمُ الَّذی لَهُ أفکارٌ عمیقَهٌ وَ حَدیثَهٌ. (دانشمندی که اندیشه های ژرف و نوی دارد.)  (المفکّر)

۵- الأوضاعُ وَ الأحوالُ الَّتی نُشاهِدُها حَولَنا. (اوضاع و احوالی که پیرامونمان می بینیم.)  (الظروف)

اَلتَّمْرینُ الثّانی: ضَع فِی الفَراغِ کَلِمَهً مُناسِبَهً مِنَ الکلماتِ التّالیهِ. 

(از واژگان زیر در جای خالی واژه مناسب بگذارید.)

۱- سِعرُ العِنَبِ …. فی نِهایَهِ الصَّیفِ بِسَبَبِ وُفورِهِ فِی السّوق.

یَغلو(گران می شود)         یَرخُصُ(ارزان می شود) ■                         یَکثُرُ(زیاد می شود)                            یَغُضُّ(پایین می آورد) 

۲- أعطَی المُدیرُ مَسؤولیَّهَ المَکتَبَهِ لِزَمیلی وَهُوَ … بِها

جَدیرٌ(شایسته)    ■                  شَلّالٌ(آبشار)                  تِلفازٌ(تلویزیون)                      ظُروفٌ(شرایط)  

۳- ذَهَبنا إلَی البُستانِ وَ … التُّفّاحاتِ وَ الرُّمّاناتِ.

طَبَعنا(چاپ کردیم)         تَصَفَّحنا(ورق زدیم)                  رَکِبنا(سوار شدیم)                   أکَلنا(خوردیم)     ■

۴- صَنَعتُ … جَمیلاً مِن خَشَبِ شَجَرَهِ الجَوزِ.

وِعاءً(ظرف)      ■                  زُجاجاً(شیشه)                   حدیداً(آهن)                نُحاساً(مس)  

۵- حارِسُ الفُندُقِ … کُلَّ اللَّیلِ مَعَ زَمیلِهِ.

یُخَفِّضُ(تخفیف می دهد)        یُمَرِّرُ(مرور می کند)                   یَقذِفُ(می اندازد)                 یَسهَرُ(بیدار می ماند)         ■

 اَلتَّمرینُ الثّالِثُ: اِملَأِ الجَدوَلَ بِکلماتٍ مُناسِبَهٍ. 

(جدول را با واژگان مناسب پر کن)

عَباءَه   /  مَأخوذ/ مُتَذَکِّر /   حَمامًه   /    تَعارُف  /  حِرباء / عُدوان  /   مَقطوع   /  ظاهِرَه / أفلام  /  بِطاقَه    /  أقمار

تَعلیم  /  أنهار /  مَعجون/ بِضاعَه  /  سُهولَه  /  نَفَقات/ سِروال   /  والِدَه  /  کَراسیّ / بَهائِم  / أعلام  /  أصنام  / تِلمیذ /  إرسال  / بَرامِج /   حِجارَه

۱دشمنیعدوان
۲کبوترحمامه
۳به یادآورندهمتذکر
۴چادرعباءه
۵گرفته شدهمأخوذ
۶آشناییتعارف
۷بریده شدهمقطوع
۸آفتاب پرستحرباء
۹پدیدهظاهره
۱۰ماه هااقمار
۱۱کارت، بلیتبطاقه
۱۲فیلم هاأفلام
۱۳خمیرمعجون
۱۴کالابضاعه
۱۵رودهاأنهار
۱۶یاد دادنتعلیم
۱۷آسانیسهوله
۱۸بت هاأصنام
۱۹هزینه هانفقات
۲۰صندلی هاکراسی
۲۱مادروالده
۲۲شلوارسروار
۲۳چارپایانبهایم
۲۴فرستادنإرسال
۲۵پرچم هاأعلام
۲۶سنگ هاحجاره
۲۷دانش آموزتلمیذ
۲۸برنامه هابرامج

 

﴿ وَ عِبادُ الرَّحمنِ الَّذینَ یَمشونَ عَلَی الأرضِ هَوناً و إذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما

بندگان خدای رحمان کسانی اند که بر روی زمین با آرامش و فروتنی راه می روند و چون نادانان آنها را (با گفتار ناروا) طرف خطاب قرار دهند، آنها سلام (سخنی مسالمت آمیز و دور از خشونت) گویند.

اَلتَّمرینُ الرّابِعُ: عَیّنِ الصَّحیحَ فِی التَّحلیلِ الصَّرفیِّ وَ المَحَلِّ الإعرابیِّ لِما أُشیرَ إلَیهِ بِخَطٍّ. 

(برای واژگانی که با خط به آنها اشاره شده، درست در تحلیل صرفی و محل اعرابی را مشخص کن.)

العُمّالُ المُجتَهِدونَ یَشتَغِلونَ فِی المَصنَعِ. (کارگران کوشا در کارخانه کار می کنند.)

 نَجَحَتِ الطّالِباتُ فِی الاِمتِحانِ. (دانش آموزان در آزمون موفق شدند.)

العُمّالُ:            اسمُ فاعلٍ، جمعُ تکسیرٍ وَ مُفرَدُهُ                 مُبتَدَأ

                    اسمُ مُبالَغَهٍ، جمعٌ مذکّرٌ سالِمٌ، مُعَرَّفٌ بِأل                   فاعلٌ

المُجتَهِدونَ:        اسمُ فاعلٍ، جمعٌ مذکّرٌ سالِمٌ، مُعَرَّفٌ بِأل                   صِفَهٌ

                           اسمُ مَفعولٍ، مُثَنّی، مذکّرٌ، نَکِرَهٌ                           مُضافٌ إلَیهِ

یَشتَغِلونَ:          فعلٌ مُضارِعٌ، معلومٌ                                      خبرٌ

                       فعلٌ ماضٍ، مجهولٌ                                      فاعلٌ

المَصنَعِ:          اسمُ مَفعولٍ، مُفرَدٌ، مُعَرَّفٌ بِأل                             مُضافٌ إلَیهِ

                            اسمُ مَکانٍ، مُفرَدٌ، مذکّرٌ، مَعرِفَهٌ                          مَجرورٌ بِحَرفِ جَرٍّ(فی المَصنَعِ: جارٌّ وَ مَجرورٌ)

نَجَحَتِ:            فعلٌ ماضٍ، مجهولٌ                                     

                            فعلٌ ماضٍ، معلومٌ

الطّالِباتُ:         مَصدَرٌ، جمعٌ مذکّرٌ سالِمٌ، مُعَرَّفٌ بِأل                     مُبتَدَأ

                    اسمُ فاعلٍ، جمعٌ مُؤنّثٌ سالِمٌ،  مَعرِفَهٌ                فاعلٌ

الاِمتِحانِ:    مَصدَرٌ مِن بابِ اِفتِعالٍ، مُفرَدٌ، مذکّرٌ، مُعَرَّفٌ بِأل                   مَجرورٌ بِحَرفِ جَرٍّ(فی الاِمتِحانِ: جارٌّ وَ مَجرورٌ)

                    اسمُ تَفضیلٍ، مُفرَدٌ، مذکّرٌ، مَعرِفَهٌ بِالعَلَمیَّهِ          صِفَهٌ

اَلتَّمرینُ الْخامِسُ:

أ- أکمِلِ الفَراغاتِ فی تَرجِمَهِ النَّصّ التّالی. (جای خالی در ترجمه متن زیر را کامل کن)

هُناکَ طائرٌ یُسَمَّی «بَرناکِل» یَبنی عُشَّهُ فَوقَ جِبالٍ مُرتَفِعَهٍ بَعیداً عَنِ المُفتَرِسینَ. وَ عِندَما تَکبُرُ فِراخُهُ، یُریدُ مِنها أن تَقفِزَ مِن عُشِّهَا المُرتَفِعِ. تَقذِفُ الفِراخُ نَفسَها واحِداً واحِداً مِن جَبَلٍ یَبلُغُ ارتِفاعُهُ أکثَرَ مِن ألفِ مِترٍ. وَ تَصطَدِمُ بِالصُّخورِ عِدَّهَ مَرّاتٍ. یَنتَظِرُ الوالِدانِ أسفَلَ الجَبَلَ وَ یَستَقبِلانِ فِراخَهُما. سُقوطُ الفِراخِ مَشهَدٌ مُرعِبٌ جِدّاً. وَ لکِن لا فِرارَ مِنهُ لِأنَّهُ قِسمٌ مِن حَیاتِهَا القاسیَهِ.

پرنده ای وجود دارد که برناکل ….. (او) لانه اش را بر فراز کوه هایی بلند، دور از شکارچیان …. و هنگامی که جوجه هایش … از آنها می خواهد از لانه بلندشان بپرند. جوجه ها …. خودشان را از کوهی که بلندایِ آن به بیش از … متر می رسد، می اندازند. و چند بار با صخره ها … پدر و مادر پایین کوه چشم به راه می شوند و به پیشواز جوجه هایشان می روند. افتادن جوجه ها صحنه ای بسیار ترسناک است. ولی هیچ گریزی از آن نیست، زیرا بخشی از زندگی … شان است.

ب- اُکتُب المَحَلِّ الإعرابیِّ لِما تَحتَهُ خَطٍّ.  عُشَّ: مفعول / ـهُ: مضاف الیه / مُرتَفِعَهٍ: صفت / فِراخُ: فاعل / ـهُ: مضاف الیه / الفِراخُ: فاعل /  ألفِ: مجرور به حرف جار/ الصُّخورِ: مجرور به حرف جرّ / الوالِدانِ: فاعل / الجَبَلَ: مضاف الیه / فِراخَ: مفعول / سُقوطُ: مبتدا / الفِراخِ: مضاف الیه / مَشهَدٌ: خبر / مُرعِبٌ: صفت / حَیاتِ: مجرور به حرف جرّ / القاسیَهِ: صفت/

ج- عَیِّن نَوع «لا» فی «لا فِرارَ مِنهُ»: نفی الجنس

د- ابحثْ عن متضاد الکلماتِ التالیهِ فی النصّ: «تَحت و بعید و تصغُرُ و قصیر و أقَلَّ و أسَفلَ»

تَحت  فوق / بعید  قریب /  تصغُرُ  تکبرُ / قصیر  (مُرتَفِعِطویل / أقَلَّ  أکثر / أسَفَل  (فوق) أعلی»

ه- اکتبْ مُفرَد الکْلَماتِ التاّلیهِ: «جِبال وَ مُفترِسینَ وَ فراخ وَ صُخور وَ مَرّات»

«جِبال: جبل / مُفترِسینَ: مفترس / فراخ: فرخ / صُخور: صخره / مَرّات: مرّه»

اَلتَّمرینُ السّادِسُ: للتَّرجِمَهِ. (برای ترجمه)

۱- عَلِمَ: دانست أعلَمُ مِن: داناتر ازسَیَعلَمونَ: خواهند دانست العَلّامَه: بسیاردان
۲- اِنتَقَلَ: جابه‌جا شد لا یَنتَقِلُ: جابه‌جا نمی شودلَن یَنتَقِلَ: جابه‌جا نخواهد شد رَجاءً اِنتَقِلوا: لطفا جابه‌جا شوید
۳- أرسَلَ: فرستاد المُرسَل: فرستاده شدهأرسِلْ: بفرست لا تُرسِل: نفرست
۴-عَبَدَ: پرستید العابِدونَ: پرستندگاناُعبُدونی: مرا بپرستید المَعابِد: پرستشگاه ها
۵- ساعَدَ: کمک کرد المُساعِد: کمک کنندههُم ساعَدونی: ایشان مرا کمک کردند رجاءً ساعِدونی: لطفا کمکم کنید
۶- طَبَخَ: پخت الطّبّاخ: آشپزطُبِخَ: پخته شد المَطبوخ: پخته شده
۷- تَکَلَّمَ: سخن گفت التَّکَلُّم: سخن گفتنتَکَلَّمنا: سخن گفتیم نَتَکَلَّمُ: سخن می گوییم

اَلتَّمرینُ السّابِعُ : عَیِّنِ الْمَحَلَّ الْإعرابیَّ لِلْکَلِماتِ الَّتی تَحتَها خَطٌّ. 

(محل اعرابی واژگانی را که زیرشان خط است، مشخص کن)

۱- مُداراهُ النّاسِ نِصفُ الْإیمانِ.

(مدارا کردن با مردم نیمی از ایمان است.)

مُداراهُ: مبتدا / النّاسِ: مضاف الیه / نِصفُ: خبر/ الْإیمان: مضاف الیه

۲- عَدوٌّ عاقلٌ خَیرٌ مِن صَدیقٍ جاهِلٍ.

(دشمنی خردمند بهتر از دوست نادان است.)

عَدوٌّ: مبتدا / عاقلٌ: صفت / خَیرٌ: خبر / صَدیقٍ: مجرور به حرف جار/ جاهِلٍ: صفت

۳- یا حَبیبی، لا تقُلْ کَلاماً إلَّا الحَقَّ أبَدَا.ً

(ای دوست، هرگز سخنی را به جز حق را نگو.)

کَلاماً: مفعول / الحَقَّ: مستثنی

۴- العِلمُ فِی الصِّغَر کَالنَّقشِ فِی الْحَجَرِ.

(دانش در خردسالی مانند نقش در سنگ است.)

النَّقشِ: مجرور به حرف جار / الْحَجَرِ: مجرور به حرف جار

۵- أَضعَفُ الناّسِ مَنْ ضَعُفَ عنَ کِتمانِ سِرّهِ.

(ضعیف ترین مردم کسی است که از پوشاندن رازش ناتوان باشد.)

أَضعَفُ: مبتدا / الناّسِ: مضاف الیه / کِتمانِ: مضاف الیه / سِرّ: مضاف الیه

الَتمَّرینُ الثاّمِنُ: اِبْحَثْ عَنِ الْأسماءِ التّالیَهِ فی ما یَلی. 

(به دنبال اسم های زیر در آنچه می آید بگرد.)

(اِسمِ الْفاعِلِ وَ اسْمِ الْمَفعولِ وَ اسْمِ الْمُبالَغَهِ وَ اسْمِ التَّفضیلِ وَ اسْمِ الْمَکانِ)

۱- ﴿إنَّ النَّفْسَ لَأمّارَهٌ بِالسّوءِ….﴾ یوسُف: ۵۳

(همانا نفس به بدی بسیار دستوردهنده است.) / الأمّارَه: اسْمِ المُبالغَهِ

۲- اِعْلَمْ بِأنَّ خَیْرَ الْإخوانِ أقدَمُهُم.

(بدان که  بهترین برادران کهن ترینشان است.)/ خَیْر: اسْمِ التفَّضیلِ / أقدَم: اسْمِ التفَّضیلِ

۳- أکْبَرُ الْحُمقِ الْإغراقُ فِی الْمَدحِ وَ الذَّمِّ. اَلْإمامُ عَلیٌّ

(بزرگترین نادانی زیاده روی در ستایش و نکوهش است.) / أکْبَر: اسْمِ التفَّضیلِ

۴- طَلَبُ الْحاجَهِ مِنْ غَیْرِ أهْلِها أشَدُّ مِنَ الْمَوْتِ. اَلْإمامُ عَلیٌّ.

(درخواست نیاز از نااهلش، سخت تر از مرگ است.) / أشَدّ: اسْمِ التفَّضیلِ

۵- قُمْ عَنْ مَجلِسِکَ لأبیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ إنْ کُنت أمیراً.

(اگرچه فرمانده باشی، برای پدرت و آموزگارت از نشستنگاهت برخیز.) / مَجلِسِ: اسْمِ المَکانِ / مُعَلِّمِ: اسِمِ الفْاعِلِ 

۶- یَومُ الْعَدلِ عَلَی الظّالِمِ أشدُّ مِن یوم الجَوْر علی المَظلوم.

(روز داد بر ستمگر سخت تر از روز بیداد بر ستم دیده است.) / الظّالِمِ: اسِمِ الفْاعِلِ/ أشَدّ: اسْمِ التفَّضیلِ / المَظلوم: اسْمِ المَفعولِ